‘Trouwen op je 30e, 2 kinderen op je 35e’ is Vietnam’s hoop om het vruchtbaarheidscijfer aan te pakken, dat sinds de jaren ’80 is gedaald. Zo hoopt het land de economische problemen in verband met vergrijzing te voorkomen.

Mediaprofessional To Chau (34) heeft erover nagedacht om kinderen te krijgen met haar man, nadat ze 2 jaar geleden een huis kochten in Ho Chi Minh-stad. Maar ze voelt zich nog steeds niet voorbereid, ‘mentaal of anderszins’.
Het overheidsbeleid dat vorige maand werd ingevoerd – gericht op het terugdringen van dalende vruchtbaarheidscijfers, door jonge Vietnamezen aan te moedigen op hun 30e te trouwen en op hun 35e te beginnen met een gezin – heeft haar niet van gedachten doen veranderen.
‘Ik merk dat het beleid voorlopig gericht lijkt te zijn op helpen en niet op straffen; het is niet zo dat je wordt gestraft als je het quotum van kinderen niet haalt,’ aldus Chau.
Vietnam, 96 miljoen inwoners, heeft dit beleid ingevoerd om de dalende vruchtbaarheidscijfers terug te dringen en de sociale problemen die samenhangen met een vergrijzende bevolking het hoofd te bieden.
Volgens de Wereldbank is het geboortecijfer van het land sinds de introductie van de marktgerichte doi moi-hervormingen in de jaren ’80 gedaald van 4 kinderen per vrouw in 1986 tot 2,09 kinderen vandaag; dat is net onder de 2,1 kinderen die nodig zijn om een stabiele bevolking te behouden zonder een toevlucht te nemen tot immigratie. Een factor die aan deze daling heeft bijgedragen, volgens het United Nations Population Fund (UNFPA), is regeringsbeleid dat begin jaren ’60 werd ingevoerd en stellen aanmoedigde om niet meer dan 2 kinderen te krijgen.

Momenteel is het geboortecijfer door het hele land erg verschillend. In stedelijke gebieden is het geboortecijfer 1,83 kinderen per vrouw, terwijl dat in landelijke gebieden 2,26 kinderen is. Ho Chi Minh-stad, Vietnam’s grootste stad en economische centrum, heeft een geboortecijfer van slechts 1,39 kinderen, het laagste van het land.
Vooral onderwijs speelt een rol: vrouwen met een universitair diploma hebben gemiddeld 1,85 kinderen, in verhouding tot 2,59 kinderen voor vrouwen die geen officieel onderwijs hebben genoten, volgens het onderzoek Bevolking en Huisvesting uit 2019.
Het laatste initiatief heeft tot doel vruchtbaarheidscijfers op gemeentelijk niveau aan te passen, door het geboortecijfer in gebieden met een hoge vruchtbaarheid te verlagen en het te verhogen in gebieden met een lage vruchtbaarheid. Lokale besturen is opgedragen aanmoedigende maatregelen, mediacampagnes en educatieve programma’s te ontwikkelen om dit tegen 2030 te bereiken.
Maatregelen die de lokale overheden meteen kunnen doorvoeren zijn onder meer steun voor stellen met 2 kinderen bij het kopen of huren van huizen, onderwijssubsidies en een voorkeursbehandeling bij plaatsing op openbare scholen. Naast andere voordelen wordt vrouwen met 2 kinderen ook verlaging van de inkomstenbelasting beloofd en ondersteuning bij terugkeer naar het werk na zwangerschapsverlof.
Premier Nguyen Xuan Phuc heeft lokale overheden ook gevraagd om matchmaking clubs te organiseren om jongeren aan te moedigen elkaar te ontmoeten en voordat ze 30 worden.
Trinh Nguyen, senior econoom voor Azië bij Natixis, een Franse zaken- en investeringsbank, zei dat Vietnam een tragere groei van de populatie volwassenen in de werkende leeftijd laat zien, hoewel dit minder uitgesproken was dan in andere Aziatische landen, zoals Japan, Zuid-Korea en Singapore. Japan is ’s werelds snelst verouderende natie met een vruchtbaarheidscijfer van ongeveer 1,4, Zuid-Korea en Singapore stonden vorig jaar op 0,92 en 1,14.
De Vietnamese economie, die de afgelopen jaren een jaarlijkse groei van meer dan 6 procent liet zien, wordt volgens Morgan Stanley Capital International (MSCI) als een frontier market beschouwd en niet als een opkomende markt.

‘In termen van BBP per hoofd van de bevolking loopt Vietnam nog steeds aanzienlijk achter op landen als Maleisië en moet nog een periode aanhoudend blijven groeien om in te lopen,’ zei Nguyen. ‘Vietnam kan goedkope arbeid inzetten om te concurreren in de wereldhandel en de snel groeiende binnenlandse vraag heeft een grens bereikt.’
‘Als resultaat zie je dat de Vietnamese regering 30 jaar vooruit probeert te kijken en zich voorbereidt op een vergrijzend Vietnam, omdat de vrees leeft dat Vietnam verouderd terwijl het nog steeds arm is.’
Een stabiele bevolkingsgroei kan bijdragen aan het scheppen van gunstige voorwaarden om directe investeringen uit het buitenland aan te trekken voor duurzame economische groei, aldus Naomi Kitahara, vertegenwoordiger van het United Nations Population Fund in Vietnam.
Hoe vroeger, hoe beter
Nguyen Quang Cuong, vader van een 8-jarige dochter in Hanoi, is voorstander van dit nieuwe initiatief van de overheid. Zijn ouders waren 42 toen hij werd geboren en hij denkt dat hij daarom aangeboren gezondheidsproblemen had, waaronder een oogafwijking.
De 33-jarige winkelier zei: ‘Mijn vrienden en ik zijn getrouwd en hadden 2 kinderen voor ons 35e. Ik denk dat de jaren voor deze leeftijd zeer geschikt zijn om kinderen op te voeden en je financiële positie te vergroten om voor je gezin te zorgen.’
Een andere inwoner van Hanoi, Nguyen Quynh Anh, een 26-jarige boekhouder bij een autobedrijf, trouwde vorig jaar na 7 jaar verkering met haar liefde van de middelbare school. ‘Door vroeg te trouwen kunnen jongeren vaardigheden ontwikkelen om een gezin op te bouwen, worden zij meer gedisciplineerd en gezinsgericht en van daaruit meer verantwoordelijk voor zichzelf,’ zei ze, terwijl ze haar baby van 7 maanden voor een dutje neerlegde.
Volgens het rapport van het United Nations Development Programme Vietnam dat vorige maand verscheen, weerspiegelen Anh’s opvattingen de algemene norm. Uit het rapport, waarvoor meer dan 14.000 mannen en vrouwen in alle 63 provincies en gemeenten in het land werden ondervraagd, bleek dat 82 procent van de vrouwen vond dat zij kinderen nodig had om zich vervuld te voelen, van de mannen was dat 72 procent.
Ngo Le Phuong Linh, directeur van het ICS Center, een belangenbehartigingsgroep voor de LGBT-gemeenschap in Vietnam, maakt zich zorgen over het effect van het reproductietraject van de regering op de loopbaan van vrouwen.
‘Tussen 25 en 30 jaar is een gunstige periode voor mensen om hun carrière te ontwikkelen. Maar als een man rond die leeftijd kinderen krijgt, zal die gebeurtenis niet zoveel invloed op hem hebben als op een vrouw,’ zei ze.
1 van de redenen voor de daling van de vruchtbaarheid in Azië is het gebrek aan gender-gelijkheid in het gemiddelde huishouden, zeggen experts, waarbij van vrouwen wordt verwacht dat ze werken, maar ook dat ze het huishouden blijven doen, terwijl mannen zich concentreren op hun werk.

In Vietnam, waar het BBP per hoofd van de bevolking is verbeterd van 5,1 procent in 1990 tot ongeveer 7,02 procent vorig jaar, zijn mensen erop gericht hun kinderen te verzekeren van een goede kwaliteit van leven, van meer dan alleen de basisbehoeften waarmee oudere generaties zijn opgegroeid, aldus Le Hoang, hoofd van het Tam Anh IVF Centre in Vietnam, in een rapport uit 2019 van The Economist Intelligence Unit.
Activisten zeiden dat het overheidsbeleid ook de voortdurende discriminatie van 2 groepen weerspiegelde – ongehuwde stellen en leden van de LGBT-gemeenschap.
Dang Huong Giang, een 22-jarige universiteitsstudent in Hanoi, die ook de jongerenorganisatie Vietnam Organisation for Gender Equality leidt, was niet te spreken over het beleid. ‘Het gaat om de politiek van geboortecontrole, waarbij van vrouwen wordt verwacht dat ze zich vermenigvuldigen met als doel kapitaal te laten groeien. Hun lichamen zijn niet langer van henzelf, maar worden eigendom van de gemeenschap,’ zei ze.
Toch hoopt ze dat het initiatief lokale autoriteiten ertoe zal overhalen om de ondersteuning van ouderschap voor zowel mannen als vrouwen te verbeteren en de manier waarop bedrijven werkende moeders behandelen.
Chau, de mediaprofessional, zei dat ze graag gebruik zou maken van de voordelen als deze voor haar en haar man beschikbaar waren. Maar ze zouden geen belangrijke rol spelen bij haar beslissing.
‘Op dit moment wil mijn man 1 kind, omdat hij zelf enig kind is, maar ik wil er 2, omdat ze elkaar kunnen steunen, vooral als we oud zijn, maar daar hebben we de regering of media niet voor nodig om ons dat te vertellen,’ zei Chau. – South China Morning Post [12.05.2020]