De Vietnamese economie profiteert van het conflict tussen de Verenigde Staten en China. Maar nu dreigt Trump de importtarieven op Vietnamees staal fors te verhogen.

De regering van Vietnam werd onlangs fel in de hoek geduwd door Donald Trump. In zijn strijd tegen onevenwichtige handel tussen de Verenigde Staten en de rest van de wereld, noemde de Amerikaanse president Vietnam ‘bijna de ergste misbruiker van allemaal’.
Trump zette zijn woorden kracht bij door Vietnam te treffen met een forse verhoging van invoerheffingen. Op de export van Vietnamees staal komt een handelstarief van 456 procent.
Vietnam was juist op weg om de winnaar te worden van het handelsconflict tussen de VS en China. Dat conflict gaf een spurt aan een beweging die al gaande was, namelijk de verplaatsing van in China gevestigde fabrieken naar Zuidoost-Azië. Met goedkope arbeidskrachten, een jeugdige bevolking en een redelijk open investeringsklimaat bleek vooral Vietnam een aantrekkelijk alternatief. Vietnam profiteerde daarnaast van het feit dat Amerikaanse importeerders op zoek gingen naar een alternatief voor Chinese producten die plotseling veel duurder waren geworden.
Handelsoverschot
Het deed Vietnams toch al hard groeiende economie goed. De directe buitenlandse investeringen groeiden vorig jaar met 9,1 procent ten opzichte van 2017 naar 19,1 miljard dollar. En in de eerste 5 maanden van dit jaar groeide de export van Vietnamese producten naar de VS met ruim 36 procent ten opzichte van dezelfde periode vorig jaar.
Maar met die stijgende export groeide ook het handelsoverschot met de VS. Vorig jaar liep dat op naar 39,5 miljard dollar en dat steekt Donald Trump. De Amerikaanse president slaat terug met het forse handelstarief op Vietnamees staal. Veel van dat staal is volgens de VS namelijk niet in Vietnam geproduceerd, maar in Zuid-Korea en Taiwan. Die landen worden ervan beschuldigd hun staal via Vietnam af te zetten op de Amerikaanse markt om zo hoge invoerheffingen te ontlopen.
De Vietnamese regering neemt de beschuldigingen serieus. De minister van Financiën, Dinh Tien Dung, zei dat Vietnam vastberaden is de situatie te verbeteren en de overtredingen omtrent het staal op te lossen. ‘We willen president Trump laten zien dat we serieuze opvattingen hebben.’
Schoenen en telefoons
Hanoi probeert daarnaast het handelsoverschot in te perken door grote inkopen te doen bij Amerikaanse bedrijven. Zo plaatsten 2 Vietnamese luchtvaartmaatschappijen miljardenorders bij vliegtuigbouwer Boeing.
Er staat dan ook veel op het spel. Vietnam heeft een van de snelst groeiende economieën van Zuidoost-Azië en dat is grotendeels te danken aan de toenemende export van onder meer kleding, schoenen, mobiele telefoons en agrarische producten. De VS zijn de belangrijkste exportmarkt, gevolgd door de Europese Unie. Hanoi en Brussel ondertekenden eind juni een vrijhandelsakkoord waardoor de export naar Europa zal toenemen.
Blijft het bij de straftarieven op staal, dan valt de schade voor de Vietnamese economie waarschijnlijk mee, zeggen experts van Capital Economics. Het economisch onderzoeksbureau stelde in een recent rapport dat als de VS importtarieven van 25 procent opleggen aan Vietnam, vergelijkbaar met de tarieven die de VS aan veel Chinese producten heeft opgelegd, de Vietnamese export met naar schatting een kwart zal afnemen.
Flexibiliteit
‘Het is moeilijk te zeggen wat er nu gaat gebeuren en of er meer handelstarieven op Vietnamese producten komen, maar als dat gebeurt kan het een enorme impact hebben op de Vietnamese economie’, zegt Alex Holmes, econoom en Azië-deskundige bij Capital Economics. ‘Komen die verhoogde tarieven er niet, dan zal Vietnam de komende jaren flink door blijven groeien.’
Het is een risico dat niet iedereen wenst te nemen. Eclat Textile bijvoorbeeld, een kledingproducent met 9.000 werknemers, verhuisde in 2016 zijn productie van China naar Vietnam.
Maar nu de onzekerheid over handelstarieven groeit, is flexibiliteit noodzakelijk, vertelde Eclat-directievoorzitter Hung Cheng-Hai in een recent interview met Bloomberg. In plaats van meer in Vietnam te investeren, maakt het bedrijf daarom 80 miljoen dollar vrij voor uitbreiding elders in Zuidoost-Azië. – Trouw [25.07.19]