Jaar van de slang

De stad raakt langzaam maar zeker in de ban van Tet. De straten zijn nog meer dan gebruikelijk versierd met rode banieren. Het geel in rood is tijdelijk verruild voor goud in rood. Geluk en rijkdom.

Symbool voor het op handen zijnde nieuwe ‘maanjaar’ en de lente is een kale struik met gele bloemen. Het is hier het hele jaar vochtig en warm, maar uitgerekend rond deze tijd beginnen de kale takken aan deze struik uit te botten. Hoe die struik dat in de gaten heeft, is mij een raadsel. Mijn ritme van de 4 seizoenen is al geruime tijd zoek en het verschil tussen de ‘droge’ en ‘natte’ tijd in Vietnam zal ik wel nooit leren herkennen.

Het jaar van de Draak wordt afgewisseld door het jaar van de Slang. Het jaar van de Draak stond in het teken van geluk. Volgens sommigen is het daaraan te wijten dat zoveel vrouwen, jong en oud, het afgelopen jaar een kind op de wereld hebben gezet. Vanwege zijn geboortejaar zal het kind levenslang gelukkig zijn. Ook het gezin en de familie waarin het is geboren zullen van dat geluk profiteren.

Wat mij mateloos intrigeert is het karakter van het jaar van de Slang, maar daar ik heb nog niemand over gehoord. In tegenstelling tot Nederland – ‘geen nieuws is goed nieuws’ – wordt tegenspoed en ellende in Vietnam het liefst in stilzwijgen gehuld. Zelfs de ontkenning van een vraag wordt wollig ingepakt. Het is niet luid en duidelijk ‘nee!’, maar eerder iets als ‘tam tam’. Ofwel ‘zo zo’. Daarbij wordt dan bedenkelijk gekeken – met neerhangende mondhoeken – en een handgebaar gemaakt alsof de tankdop van een auto met gestrekte vingers wordt vastgeschroefd.

Dat belooft dus niet veel goeds voor het komende jaar.

Toch wordt het nieuwe maanjaar, goed of slecht, uitgebreid gevierd. Wie niet in de dienstverlenende sector werkzaam is, kan al gauw rekenen op een volle week vakantie. Die tijd wordt grotendeels met familie doorgebracht.

Zèlfs de overleden familieleden worden hierbij niet overgeslagen. Die kunnen rekenen op het wieden en boenen van de tombe, waarna wierook wordt gebrand en fruit, drank, sigaretten en dodengeld worden geofferd.

De rest van de tijd wordt etend en drinkend doorgebracht. Door degenen die het zich kunnen veroorloven. Naar verluidt zijn de pinautomaten al vroeg in de avond leeg getrokken en worden de salarissen over januari een week vroeger uitbetaald. Want bij het vieren van Tet wordt niet op een dong meer of minder gekeken.

Ik vier Tet in het bergdorp Da Lat. Het moet er bijzonder mooi zijn. Alle Vietnamezen die ik ken zeggen het: ‘Dep lam!’ Het is er koud (20 graden), er staan villa’s in de Frans koloniale stijl en er groeien naaldbomen. Misschien kan ik in Da Lat wat kerstsfeer inhalen. Met een beetje geluk valt ’s avonds de stroom uit en haalt iedereen de gebruikelijke kaarsjes te voorschijn. Sneeuw is misschien wat veel gevraagd, maar wie weet wat voor depressies het jaar van de Slang brengt …