Na een jaar wonen en werken in Vietnam verlangde ik hevig naar Nederland terug. Naar de herfst en vele lagen kleding, naar ijs op de grachten en schaatstochtjes, naar de lente en bloeiende bollenvelden, naar de weinige zomerse dagen aan het strand, met boterhammen die knarsen van het zand.
Ik ben amper 8 maanden in Nederland terug en ik kan nauwelijks wachten om weer naar Vietnam te vertrekken.
Het gras aan de andere kant van de heuvel lijkt altijd groener. Het heeft te maken met verlangen, maar het verlangen naar wat? Al jaren ben ik op zoek naar het antwoord op deze vraag, maar nog nooit heb ik dat in woorden kunnen vangen. Het heeft iets te maken met emoties en minder met het verstand. Uiteindelijk ben ik min of meer tot de conclusie gekomen dat ik een reiziger met heimwee ben. Net als het gras dat aan beide kanten van de heuvel groener lijkt, afhankelijk van het observatiepunt, werkt mijn heimwee ook 2 kanten op.
Vroeger had ik vooral tijdens het aanbreken van de lente last van fernwee. De warmte van de zon drong door mijn kleding heen, de lucht kreeg weer geur en daarmee zette een tomeloze onrust in. Die onrust moest ik beteugelen tot de zomer, zodat ik mijn reislust kon laten samenvallen met de grote vakantie. Mijn verzameling reisliteratuur stamt uit die tijd. Languit op de bank reisde ik de hele wereld over en las genoegzaam over de ontberingen van de auteur.
Fernwee is een verlangen naar onbekende oorden, waar alle zintuigen van nieuwe indrukken kunnen genieten. Dat verlangen is in de loop der jaren bij mij afgezwakt en daarvoor in de plaats kwam heimwee. Niet alleen naar Nederland, maar ook naar Vietnam. Net als in Nederland zijn daar plaatsen waar ik bekend ben en mij thuis voel. Niet alleen de landschappen en klimatologische omstandigheden zijn daar debet aan, maar ook vrienden en bekenden. Ik heb daar inmiddels een sociaal leven opgebouwd waar ik geen afscheid van kan en wil nemen.
Dat is lastig, want ik kan niet op 2 plaatsen tegelijk fysiek aanwezig zijn. Bovendien bezorgt het mij een permanent gevoel van gemis, want waar ik ook ga, in mijn kielzog reist het heimwee naar het andere mee. En daarmee opnieuw de onrust. Misschien leef ik op deze manier wel onbedoeld het leven van een nomade.
Hoewel de meeste traditionele nomaden geen vaste woon- of verblijfplaats kennen, is het gebied waarbinnen zij rondtrekken min of meer een vertrouwd territorium. Het ritme waarmee zij binnen dit gebied rondtrekken wordt dikwijls bepaald door de seizoenen. Daar komt geen heimwee of fernwee aan te pas. Dat rondtrekken wordt ingegeven door praktische omstandigheden en de wil om te overleven.
In werkelijkheid ben ik natuurlijk een verwend sedentair levende Westerling, ook al probeer ik daar zoveel mogelijk een romantische wending aan te geven. Ik wil mij nu weer in Nederland en dan weer in Vietnam bevinden, afhankelijk van de mate van mijn heimwee naar het een of het ander.
Vanaf dinsdag 30 april ga ik weer heimwee naar Nederland opbouwen, hoe moeilijk mij dat ook zal vallen. Want als reisleider van Nederlandse groepen zal ik zelfs in Vietnam moeilijk aan de Nederlandse cultuur kunnen ontglippen.